عناصر اصلی بازاریابی یا مدل آمیخته بازاریابی

مدل آمیخته بازاریابی چیست؟

مدل آمیخته بازاریابی ابزاری است که در بازاریابی برای جمع بندی نتایج مطالعه بازار و ارائه ارزش پپیشنهادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مدل ۴ اصل اساسی در بازاریابی را مورد بررسی قرار می دهد که همه با حرف P شروع می شوند و به همین دلیل به آن آمیخته بازاریابی (به انگلیسی: Marketing Mix) و یا ۴P بازاریابی می گویند. این چهار عنصر بازاریابی عبارت هستند از محصول (به انگلیسی: Product)، مکان های توزیع (به انگلیسی: Place)، تبلیغات (به انگلیسی: Promotion) و قیمت (به انگلیسی: Product) است.

عناصر و فعالیت های چهار گانه یاد شده متغیرهای قابل کنترل در آمیخته بازاریابی نامیده می شوند. زیرا مدیر بازاریابی می تواند در هر بازار هدفی آنها را تنظیم و طراحی کند. معمولا برای موفقیت فعالیت های بازاریابی سازمان ممکن است ترکیبی از این چهار عنصر مورد استفاده قرار می گیرد.

گفتنی است که در کسب و کارهای خدماتی سه عبارت دیگر به عنوان مردم (به انگلیسی: People)، اسناد فیزیکی (به انگلیسی: Physical Evidence) و فرآیند (به انگلیسی: Process) نیز به چهار مورد ذکر شده افزوده شده و مدل آمیخته بازاریابی به این صورت به مدل ۷P بازاریابی تبدیل می شود.

با توجه به اهمیت بازاریابی و تبلیغات برای کسب و کارها، لازم است مدیران به این موضوع توجه کنند که ترکیب بهینه این چهار عنصر می تواند موفقیت فعالیت های بازاریابی آنها را تضمین کند. آنها همچنین باید با ایجاد ارتباط با مشتریان به نیازهای مختلف آنها آگاهی یابند و با ترکیب بهینه این عناصر به این نیازها پاسخ مناسب دهند. برای آشنایی با این چهار عنصر بازاریابی در این مقاله مجله تجارپ هر کدام از آنها به طور مختصر توضیح داده می شود.

محصول (Product)

اولین عنصر از چهار ترکیب در مدل آمیخته بازاریابی محصول است. در این مورد، شرکت‌ها خواسته ها و پیشنهادهای مشتریان را ردیابی و پیگیری می کنند. سپس برای این که بتوانند این خواسته را به نحو مطلوب برآورده کنند، با طراحی یک کالا یا خدمت یا ایده به استقبال آن می روند. به علاوه، متغیر محصول، تصمیمات و انجام تغییراتی در بسته‌بندی، نام های تجاری، ضمانت ها، خدمات تکمیلی و خدمات بعد از فروش را هم شامل می شود.

باید دانست که تولید کالا و ارائه خدمات به خودی خود فعالیت بازاریابی محسوب نمی شود. با توجه به اهمیت طراحی محصول و قابلیت های آن، این عنصر به عنوان یکی از عناصر بازاریابی در نظر گرفته شده است. آنچه مدیران بازاریابی در این بخش بیشتر بر آن تمرکز دارند نوآوری در محصولات و کاربرد های اضافی آن، ارائه بسته یا پکیج کاملی از چند محصول و برندسازی و معرفی محصولات است.

مکان توزیع (Place)

برای حفظ مشتری های موجود و به دست آوردن مشتری های جدید، محصولات سازمان باید در زمان و مکان مناسب و به آسانی در دسترس مشتری ها باشند. مدل آمیخته بازاریابی می گوید لازم است محصولات را تا حد امکان در حجم و تعداد مطلوب به بیشترین تعداد مشتریان هدف عرضه کنیم. همچنین سازمان ها تلاش می کنند تا هزینه های حمل و نقل و انبارداری را کاهش دهند و واسطه های بازاریابی فعال و توانمند مانند عمده فروشان و خرده فروشان را انتخاب کنند. در نهایت هم بر این هستند تا سیستم های ذخیره و توزیع محصولات و مواد را اداره کرده و آنها را در هر زمان بهبود دهند.

تبلیغات (Promotion)

این عنصر از مدل آمیخته بازاریابی با فعالیت‌های مربوط به اطلاع رسانی به افراد و گروه‌های مشتری در زمینه سازمان و محصولات آن ارتباط دارد. تبلیغات با هدف افزایش آگاهی عمومی از سازمان و محصولاتش به مشتریان جدید و همچنین مشتریان فعلی صورت می‌گیرد. به این ترتیب می‌توان مشتریان را با ویژگی‌های محصول آشنا کرد (آگاهی بخشی) یا میل و کشش برای مصرف محصول را در ذهن آنها ایجاد کرد.

با استفاده از تبلیغات می‌توان در زمینه سیاسی اجتماعی و فرهنگی خاصی به افراد آگاهی داد.

قیمت (Price)

قیمت از اساسی ترین مولفه های مدل آمیخته بازاریابی و زمینه های مورد تمرکز در مدیریت بازاریابی است که نقش مستقیمی در سودآوری و رضایت مشتری ایفا می‌کند. قیمت با تعیین سیاست‌ها و راهبردهای تعیین می شود. در نهایت، تعیین قیمت با محصول، کیفیت و ویژگی‌های آن ارتباط دارد. سازمان‌ها از قیمت تا حد زیادی به عنوان ابزاری رقابتی استفاده می کنند. شاید دلیل آن این باشد که بیشتر مشتریان برای قیمت پرداختی در ازای محصول، به نسبت دیگر هزینه‌های پرداختی مانند صرف زمان و غیره، سهم بسزایی قائل هستند. گاهی شدت رقابت بین شرکت‌های مختلف به حدی است که به جنگ رقابتی و حتی دامپینگ منجر می شود. برخی شرکت‌ها و موسسات نیز از حربه قیمت برای ارائه تصویر موجهی از محصول استفاده می کنند. زیرا قیمت زیاد در نگاه نخست ممکن است کیفیت مطلوب را به ذهن متبادر کند.